โรคปวดเส้นประสาทใบหน้า เป็นโรคที่ทำให้เกิดอาการปวดอย่างเรื้อรัง ซึ่งผู้ป่วยมักมีอาการปวดแปลบหรือปวดเหมือนโดนไฟฟ้าช็อตที่หน้า ขากรรไกร ฟัน หรือเหงือก โดยส่วนใหญ่เกิดจากความผิดปกติของเส้นประสาทใบหน้า ซึ่งทำหน้าที่รับส่งความรู้สึกจากบริเวณใบหน้าไปยังสมอง แม้ในปัจจุบันยังไม่วิธีป้องกันโรคนี้ แต่ผู้ป่วยอาจหลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้นต่าง ๆ ที่อาจก่อให้เกิดอาการปวดได้

อาการของโรคปวดเส้นประสาทใบหน้า

ผู้ป่วยจะมีอาการปวดแปลบแบบฉับพลัน อาจมาไม่กี่วินาทีหรือบางรายอาจปวดนานถึง 2 นาที อาการปวดจะปวดเหมือนโดนไฟช็อต หรือบางรายอาจปวดเหมือนโดนเข็มทิ่ม โดยตำแหน่งที่ปวด ได้แก่ แก้ม,ขากรรไกรบนหรือขากรรไกรล่าง น้อยรายที่จะมีอาการปวดบริเวณหน้าผาก หรือ ดวงตา โดยตำแหน่งที่ปวดส่วนมากจะเป็นที่ใบหน้าซีกเดียว น้อยรายที่จะเป็นที่ใบหน้าทั้งสองซีก บางครั้งการปวดอาจปวดได้ถึงหลายร้อยครั้งต่อวัน

สาเหตุของโรคปวดเส้นประสาทใบหน้า

  1. เกิดจากแรงกดทับที่เส้นประสาทใบหน้าหรือ trigerminal nerve ซึ่งเป็นเส้นประสาทที่ใหญ่ที่สุดภายในกะโหลกซึ่งทำหน้าที่ส่งความรู้สึกเจ็บปวด ความรู้สึกสัมผัสจากใบหน้า ฟัน และช่องปาก ไปยังสมอง
  2. ภาวะโรคอื่นๆ เช่น โรคหลอดเลือดสมอง โรคปลอกประสาทเสื่อมแข็ง (Multiple sclerosis)ส่งผลต่อระบบประสาท การเกิดเนื้องอกหรือซีสต์ในสมอง การบาดเจ็บจากการผ่าตัด หรือ การบาดเจ็บบริเวณหน้า

การรักษาโรคปวดประสาทใบหน้า

  1. การทานยา ยาที่ใช้ เช่น ยาคาร์บามาเซพีนหรือยาในกลุ่มยาต้านชักอื่น ๆ และอาจใช้ยาคลายกล้ามเนื้ออย่างยาบาโคลเฟนและยาต้านเศร้ากลุ่มไซคลิกในการรักษาโรคนี้ได้เช่นกัน
  2. การรักษาทางผิวหนัง การสอดเข็มหรือท่อบาง ๆ เข้าไปที่แก้มและเส้นประสาทใบหน้าในกะโหลกศีรษะของผู้ป่วย โดยอาจให้ยาสลบระหว่างการรักษา ซึ่งมีการรักษาลักษณะนี้อยู่หลายวิธี เช่น การฉีดกลีเซอรอล การปล่อยคลื่นความถี่วิทยุ หรือการทำบอลลูน เป็นต้น โดยวิธีดังกล่าวจะช่วยทำลายเส้นประสาทใบหน้าที่ผิดปกติ แต่ก็อาจก่อให้เกิดผลข้างเคียง เช่น มีเลือดออกผิดปกติ ฟกช้ำที่หน้า มีปัญหาเกี่ยวกับดวงตา บกพร่องทางการได้ยินในหูข้างที่ได้รับผลกระทบ หรือเป็นโรคหลอดเลือดสมองแม้พบได้น้อยมาก เป็นต้น
  3. การผ่าตัด
    • การใช้รังสีศัลยกรรม เป็นการใช้รังสีทำลายเส้นประสาทใบหน้าที่อยู่ในแกนสมอง โดยอาจใช้เวลา 2-3 สัปดาห์ กว่าการรักษาจะเป็นผล
    • การผ่าตัดหลอดเลือดเพื่อลดแรงกดทับที่เส้นประสาท เป็นวิธีที่ช่วยเคลื่อนย้ายหรือนำหลอดเลือดออกจากบริเวณที่อยู่ติดกับเส้นเส้นประสาท ซึ่งจะเป็นการผ่าตัดเปิดกะโหลกร่วมกับการใช้ยาสลบ โดยถือเป็นวิธีรักษาที่ได้ผลเป็นอย่างมาก แต่ก็อาจก่อให้เกิดผลข้างเคียงที่รุนแรงอย่างอาการชาที่ใบหน้า การสูญเสียการได้ยิน หรือทำให้เกิดโรคหลอดเลือดสมองตามมาได้

โรคปวดเส้นประสาทใบหน้า กับการรักษาทางการแพทย์แผนจีน

โรคปวดเส้นประสาทใบหน้า (Trigeminal Neuralgia) หรือ 三叉神经痛

แพทย์จีนมองว่าโรคนี้มีสาเหตุมาจาก เชื้อโรคภายนอกมากระทบ , อารมณ์ , การได้รับการกระทบกระเทือนจากภายนอก การที่ลมเย็นภายนอกมากระทบเส้นลมปราณหยางหมิง(阳明) และเส้นลมปราณไท่หยาง(太阳)บริเวณใบหน้า ทำให้เลือดลมไหลเวียนติดขัด หรือการที่ลมร้อนมากระทบทำให้ลมปราณไหลเวียนติดขัด การได้รับการกระทบภายนอก หรือ ภาวะอารมณ์ภายในไม่สมดุล ก็ทำให้เลือดลมไหลเวียนติดขัดได้ หากลมปราณบริเวณใบหน้าไหลเวียนติดขัดก็ทำให้เกิดอาการปวดได้ โดยตำแหน่งกรามในใบหน้าสัมพันธ์กับเส้นลมปราณ มือเท้า 阳明 และมือ 太阳

การรักษาโรคปวดเส้นประสาทใบหน้า มักใช้ การฝังเข็มเป็นหลักและหากมีอาการปวดมากอาจฝังเข้มร่วมกับการทานยาจีนร่วมด้วยก็ได้

จุดฝังเข็มที่ใช้ในการรักษาโรคปวดประสาทใบหน้า ได้แก่

1. จุดซื่อป๋าย (四白)

2. จุดเซี่ยกวน (下关)

3. จุดตี้ชาง(地仓穴)

4. จุดชวนจู๋ (攒竹)

5. จุดเหอกู่ (合谷)

6. จุดเน่ยถิง (内廷)

7. จุดไท่ชง (太冲)

โดยการฝังเข็มนั้นควรได้รับการฝังจากแพทย์จีนไม่ควรลองฝังกันเองเพราะอาจทำให้เกิดอันตรายได้ หากมารักษาเป็นครอสสักอาทิตย์ละ 2 ครั้ง ก็จะทำให้เห็นผลการรักษาได้ดียิ่งขึ้น การรักษาด้วยการฝังเข็มเป็นวิธีทางธรรมชาติที่ช่วยปรับการทำงานของเส้นลมปราณในร่างกาย ลดการใช้ยา ไม่ก่อให้เกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยา จึงเป็นการรักษาที่ได้รับความนิยมอีกวิธีหนึ่ง

ศูนย์การแพทย์แผนจีน รพ.เกษมราษฎร์ ประชาชื่น
Foci-Tamgming Chinese medicine Center

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม หรือ นัดคิว
โทร 095-4736341, 02-910-1600 ต่อ 8501,8502
เปิดทำการ ทุกวัน 9.00 - 18.00