อาการหูอื้อ (เอ่อร์หมิง,耳鸣) คืออาการที่มีเสียงดังในหู ทำให้หูอื้อได้ยินเสียงไม่ปกติ เป็นเสียงความถี่สูงคล้ายเสียงแมลง เช่น เสียงจักจั่นดังอยู่ในหู หรือ เสียงความถี่ต่ำคล้ายเสียงเครื่องจักรในหู ส่วนอาการหูตึง (เอ่อร์หลง,耳聋) คือความสามารถของการได้ยินลดลงหรือหายไป
ในทางศาสตร์การแพทย์แผนจีน อาการหูอื้อ หูตึงมีตำแหน่งโรคอยู่ที่หู สังกัดอวัยวะไต โดยจะแบ่งกลุ่มอาการได้เป็นกลุ่มอาการแกร่งและกลุ่มอาการพร่อง เช่น
- เสียชี่จากภายนอกเข้ารุกราน: เป็นผลจากการเป็นหวัดตามด้วยอาการหูอื้อ หรือรู้สึกแน่นตึงในหู
- ไฟตับและถุงน้ำดีที่มากเกินไป: ลักษณะเด่น คือ จะมีอาการหูอื้อ หูมีเสียงเวลาที่โกรธ หงุดหงิด หรือ โมโหมาก ๆ ปวดหนักในหูและปวดศีรษะร่วมด้วย
- สารจำเป็นของไตไม่เพียงพอ: การได้ยินจะลดลงเรื่อย ๆ มักพบในช่วงคนที่มีอายุมาก หูอื้อเป็น ๆ หาย ๆ อาการหูอื้อจะชัดเจนในเวลากลางคืน มักนอนไม่หลับ เวียนศีรษะ ปวดเมื่อยเอวและเข่าอ่อนแรงร่วมด้วย
- เสมหะไฟก่อกวนหู: จะรู้สึกว่าหูมีเสียงคล้ายเสียงจักจั่น การได้ยินลดลง ร่วมกับวิงเวียนศีรษะ ตาลาย แน่นหน้าอก เสมหะเยอะ
- ม้ามและกระเพาะอาหารพร่อง: มีเสียงดังในหูเป็นพัก ๆ เบื่ออาหาร ท้องอืด แน่นอก อาการจะเป็นมากขึ้นเมื่อทำงานหนัก พอได้พักผ่อนอาการก็จะดีขึ้น
การฝังเข็มถือว่าเป็นอีกวิธีที่ช่วยฟื้นฟูอาการหูอื้อ หูตึงที่ได้ผลดี โดยจะฝังบนเส้นลมปราณที่ไหลเวียนผ่านหน้าหูและหลังหู เช่น จุดอี้เฟิง (翳风) เอ่อเหมิน (耳门) ทิงกง (听宫) ทิงหุ้ย (听会) และอาจจะกระตุ้นเข็มด้วยไฟฟ้าเสริม เพื่อทะลวงทวารหู กระตุ้นการไหลเวียนเลือดไปที่หูมากขึ้น ร่วมกับเสริมบำรุงชี่และเลือด ลดความเครียด ปรับการไหลเวียนของชี่ตับและบำรุงไตด้วยจุดซานอินเจียว (三阴交) ร่วมด้วย
การฝังเข็มสามารถรักษาอาการหูอื้อ หูตึงได้ผลดีหากระยะเวลาในการเกิดโรคไม่เกิน 2 สัปดาห์ ทั้งนี้ผลการรักษาขึ้นอยู่กับสาเหตุการเกิดโรค ระยะเวลาในการเข้ารับรักษา ปัจจัยกระตุ้นและช่วงอายุของแต่ละบุคคล